?Dahomey?: รีวิวเบอร์ลิน

Dir/scr: มาติ ดิย็อป ฝรั่งเศส/เซเนกัล/เบนิน 2567. 68 นาที.

พฤศจิกายน 2021 สิ่งประดิษฐ์ที่ไม่อาจทดแทนได้จำนวน 26 ชิ้นจากอาณาจักร Dahomey ได้รับการบรรจุอย่างพิถีพิถันในพิพิธภัณฑ์ Quai Branly ในปารีส พวกเขาจะต้องถูกส่งกลับไปยังบ้านเกิด ซึ่งปัจจุบันคือเบนิน แอฟริกาตะวันตก เกือบหนึ่งร้อยสามสิบปีหลังจากที่พวกเขาถูกปล้นโดยกองกำลังอาณานิคมฝรั่งเศส เป็นเหตุให้มีการเฉลิมฉลองในเมืองโกโตนู ประเทศเบนิน ซึ่งสิ่งของต่างๆ จะถูกจัดแสดงในพื้นที่นิทรรศการในทำเนียบประธานาธิบดี แต่ตามที่ Mati Diop อธิบายว่าสารคดีลูกผสมระหว่างการโรมมิ่งฟรีและแหวกแนวนั้น วัตถุ 26 ชิ้นนั้นเป็นเพียงเศษเสี้ยวของผลงาน 7,000 ชิ้นที่ถูกปล้นโดยฝรั่งเศส และภาพยนตร์เรื่องนี้ยังตั้งคำถามที่ลึกลับยิ่งกว่านั้นอีก: จิตวิญญาณของงานศิลปะและความหมายของงานศิลปะที่มีต่อผู้คนที่บรรพบุรุษสร้างมันขึ้นมา จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างถาวรโดยการถูกเนรเทศในประเทศอาณานิคมได้หรือไม่

ภาพยนตร์สมองที่ว่องไว

ผลงานภาคต่อของ Diop สำหรับละครที่คว้ารางวัล Cannes Grand Prize ของเธอแอตแลนติกไม่น่าจะตรงกับผู้ชมที่เข้าถึงได้ของภาคก่อน แต่นั่นไม่ใช่ประเด็นของภาพยนตร์สมองที่ปราดเปรียวเรื่องนี้ การใช้การผสมผสานระหว่างฟุตเทจแบบบินบนผนังที่เชี่ยวชาญ การถกเถียงที่เป็นประเด็นกลางระหว่างนักศึกษาที่มหาวิทยาลัย Abomey-Calavi และองค์ประกอบแฟนตาซีที่ไม่คาดคิด ทำให้ภาพยนตร์เรื่องนี้รู้สึกเหมือนเป็นส่วนสำคัญในการสนทนาที่กำลังดำเนินอยู่เกี่ยวกับมรดกของลัทธิล่าอาณานิคมใน แอฟริกาและหัวข้อยุ่งยากในการชดใช้และการส่งมรดกทางวัฒนธรรมกลับคืนสู่ประเทศต้นกำเนิด

ชื่อของ Diop และวิสัยทัศน์ที่โดดเด่นน่าจะทำให้โปรแกรมเมอร์ในเทศกาลและผู้จัดจำหน่ายและสตรีมเมอร์ผู้รักการผจญภัยได้รับความสนใจมากขึ้น แต่ผู้ชมเป้าหมายของภาพยนตร์เรื่องนี้น่าจะมีส่วนร่วมและเปิดกว้างมากที่สุด ได้แก่ คนหนุ่มสาวที่ได้รับการขยายเสียงอย่างน่าดึงดูดในภาพยนตร์เรื่องนี้ คนหนุ่มสาวจากประเทศในแอฟริกาที่เคยตกเป็นอาณานิคม และชุมชนพลัดถิ่นของพวกเขา

บางทีการตัดสินใจที่กล้าหาญที่สุดในภาพยนตร์เรื่องนี้ก็คือการให้สิ่งของที่ถูกยึดครองมีเสียงของตัวเอง สำหรับสิ่งนี้ Diop ได้คัดเลือก Makenzy Orcel นักเขียนชาวเฮติให้เขียนข้อความบทกวีที่สมบัติ ? ซึ่งรวมถึงบัลลังก์ ประติมากรรมหัวสัตว์ที่แสดงถึงกษัตริย์เกลเล่ และสัญลักษณ์นักรบของกษัตริย์เกโซ ? รำพึงถึงการเนรเทศอันยาวนานของพวกเขาและสิ่งที่รอพวกเขาอยู่เมื่อสิ้นสุดการเดินทาง พวกเขาจะจำบ้านเกิดของพวกเขาได้หรือไม่? มันจะจำพวกมันได้หรือเปล่า? จากนั้นข้อความก็ถูกแปลเป็นภาษาฝนเก่า ซึ่งเป็นภาษาของภูมิภาคซึ่งก็เหมือนกับภาษาอื่น ๆ ที่ถูกแทนที่โดยชาวอาณานิคมฝรั่งเศส ดิออปมอบหมายให้นิโคลัส เบ็คเกอร์ นักออกแบบเสียงสร้างเสียงให้กับสมบัติ ซึ่งประสบความสำเร็จโดยการนำเสียงที่แตกต่างกันทั้งชายและหญิงมารวมกัน

เอฟเฟกต์นี้ดูน่าสับสนเล็กน้อยในตอนแรก แต่คุณภาพที่ลี้ลับเหนือโลกและถ้อยคำที่โคลงสั้น ๆ ของ Orcel ทำให้เกิดเอฟเฟกต์ที่ทรงพลัง ในส่วนอื่นๆ การใช้เสียงร่วมกับดนตรีอิเล็กทรอนิกส์ของ Wally Badarou และ Dean Blunt มีบทบาทสำคัญในการให้ความรู้สึกถึงพลังและความสำคัญของสิ่งของต่างๆ ในขณะที่พวกเขาออกเดินทางกลับอย่างล่าช้า เสียงสำคัญอีกเสียงหนึ่งของภาพยนตร์เรื่องนี้คือ Calixte Biah ภัณฑารักษ์ชาวเบนินที่ติดตามสมบัติตั้งแต่ Quai Branly ไปจนถึง Cotonou ความเคารพนับถือของเขาเมื่อเผชิญกับสิ่งประดิษฐ์เหล่านั้น และการประเมินสภาพและอัตลักษณ์โดยละเอียดของเขาทำให้เกิดบริบททางประวัติศาสตร์ที่สำคัญสำหรับสิ่งของเหล่านั้น

แต่ประวัติศาสตร์ แม้กระทั่งประวัติศาสตร์ที่กล่าวหาอาณาจักร Dahomey ที่มีความเชื่อมโยงกับการค้าทาสในแอฟริกาและหลักปฏิบัติทางศาสนา Vodun (บรรพบุรุษของลัทธิวูดูของชาวเฮติ) อาจเสี่ยงต่อความรู้สึกถูกตัดขาดจากโลกสมัยใหม่ และนี่คือจุดที่อุปกรณ์ของการอภิปรายของมหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นงานที่จัดและคัดเลือกโดยผู้สร้างภาพยนตร์ แต่ผู้เข้าร่วมสามารถพูดได้อย่างอิสระและไม่มีสคริปต์ เข้ามาเป็นของตัวเอง การแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเป็นการใช้ไฟฟ้าและการชุบสังกะสี ธีมประกอบด้วยประเด็นด้านภาษา คำถามที่ว่าการคืนสมบัติเป็นเหตุการณ์ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์หรือมีความได้เปรียบทางการเมืองหรือไม่ ความเย่อหยิ่งของประเทศอาณานิคมที่ไม่เพียงแต่ปล้นสะดมประวัติศาสตร์ของผู้ล่าอาณานิคมเท่านั้น แต่ยังแทนที่การอ้างอิงทางวัฒนธรรมของประเทศนั้นด้วยตัวมันเอง และเป็นที่ชัดเจนว่าการซ่อมแซมความเสียหายจากการล่าอาณานิคมนั้นจะไม่ง่ายเหมือนกับการคืนสิ่งของที่ถูกขโมยไปอย่างไม่เต็มใจ